Dienst van Paaszondag 12 april 2020

Stille Week en Paastijd

Van een priestercollega heb ik ooit iets geleerd over de Stille Week en de Paastijd.

Ik weet niet meer van wie. Het kan zijn dat het zelfs ergens in mijn opleidingstijd is geweest, meer dan dertig jaar geleden. Het is een observatie die gemaakt is vanuit de mensenwijdingsdienst zelf en voor mij evenzo voor de hand liggend als ook diepzinnig. Dus nog steeds dank aan die collega of misschien wel aan een seminarietraditie. Nu komt ie:

In de Stille Week vindt er een verdichting plaats. Het evangelie wisselt in principe elke dag en de stemming van elke dienst die week is een andere. Dit is een periode van zeven dagen.

In de Paastijd vindt er een potentiëring plaats. Een verdunning zou niet het goede beeld zijn. Het is een verwijding en tegelijk een sterker en machtiger worden, tot de aardesfeer en de hemelsfeer één zijn geworden.  Potentie heeft te maken met het Latijnse potestas, macht.

De verdichting wordt verwijding. Het aardehuis van de Stille Week wordt de sfeer van de aarde, de behuizing van de opgestane Christus. Deze periode duurt om te beginnen bijna zes weken  en dan komt er een soort verlengde week, die van de Hemelvaart, waardoor deze tijd veertig dagen plus negen is negenenveertig dagen duurt en op de vijftigste dag is het Pinksterfeest. Dit is een periode van zeven weken. 

De verwijding, de schaalvergroting kun je ervaren in de woorden van de Herrezene: Gaat uit over de wereld en brengt het woord van het evangelie, het engel-boodschapwoord naar de gehele schepping. 

Nu concreet naar de dienst van vanochtend.

Er waren al een paar  Paasgroeten binnengekomen via mail en Whatsapp. Dat hielp bij het leggen van de verbinding. Er waren groeten bij met natuurbeelden van bloeiende bomen, van rode tulpen, er was een mooi gedicht binnengekomen en doorheen de pijn van het niet fysiek bij elkaar kunnen zijn ontstond bij mij een beeld van met Christus verbonden mensen die uit zijn gegaan over de hele wereld en het Pasen beleven op vele plaatsen en in de bomen en bloemen en vogels, in de opgaande zon, in de kleur van de atmosfeer of juist heel innerlijk en geconcentreerd in fysieke binnenruimte.

Kun je je misschien nog de passage uit een eerdere brief op deze webpagina herinneren over de crisis waarin de woorden van die priester werden aangehaald? Je vindt het in het bericht over de dienst van zondag 22 maart.  Ze is al vijftig jaar priester en is vol vertrouwen over de kracht van de Christengemeenschap omdat ze de leden als zo sterk beleeft en dat bedoelt ze rechtstreeks religieus. Er is draagkracht en gebedskracht ontstaan en zij heeft die dus zien groeien in de decennia. Wat bemoedigend! En bij die kracht hoort de mogelijkheid van de moderne mens de natuur te betrekken in het Christusmysterie. Het Christusmysterie werkt in de natuur en in de elementenwereld maar het moet gedragen en versterkt worden door de mens.

We hebben lange tijden achter ons waarin dit maar zeer mondjesmaat gebeurde. Misschien nog enigszins in de kloostertuinen en door het luiden van klokken over de velden. Maar verder werd het weggezet als “heidens” en heidens was niet best. Ik denk dat een belangrijk deel van onze religieuze vernieuwing gelegen is in een nieuw bewustzijn voor de wereld om ons heen. Wij kunnen de link leggen met het Christus-mysterie en leveren daardoor een bijdrage aan andere mensen en hun impulsen voor de wereld om ons heen, want naast alle roofbouw en uitbuiting is er op dit vlak ook een bewustzijnsverandering ten goede werkzaam en ontwaakt er iets van liefde, verantwoordelijkheid en respect voor de wereld die ons draagt en voedt. Om het even heel protestants te zeggen: het rentmeesterschap van de mens. Maar het vernieuwende verschil zit hem daarin dat niet alleen de mens doorchristelijkt raakt, maar de hele schepping  en het is aan ons mensen dit aan haar te verkondigen.

Waarom is dit belangrijk?

We kunnen nu wel weeklagen over onze op dit moment zo verstrooide gemeenschap maar we kunnen ons ook juist nu met onze krachten in de wijde wereld weten. En echt, we mogen geloof hebben in de kracht van onze doorchristelijkte blik die vanuit het religieuze gemoed ontroerd kijkt naar de opgaande zon, naar de ontluikende bloesems, de sfeer van de lucht waarin de vogels zingen. Dit alles verlangt ernaar herkend en aanschouwd worden. Het wil in de spiegel van de denkende mensenziel waar-genomen worden en heelgemaakt worden.

In die sfeer van met het altaar van Christus verbonden mensen die schijnbaar uiteengedreven zijn is de Paasdienst als een zoutkristal in het midden. Ik was ook dankbaar voor al die andere mensenwijdingsdiensten die op de Paasochtend gecelebreerd werden. De meeste in vergelijkbare afzondering en beperking, de uitstraling echter  wereldwijd en de aarde omspannend.

And : we will meet again. 

Tot slot:

Even rust…

Nog even heel praktisch: het was een intensieve spanningsboog, de Stille Week zo door te dragen tot aan deze Paasdienst op deze zondag. Ik neem nu even rust en celebreer woensdag aanstaande de volgende mensenwijdingsdienst. Daarmee maak ik de verbinding morgen en dinsdag dus even wat losser. Voor noodgevallen gewoon bereikbaar.

En nog een leuk detail: onze “cultische crew” bestaat al sinds Palmzondag uit de vaste bezetting van Nina (priester) en Jacqueline (ministrant). Omdat we getrouwd zijn zijn we om zo te zeggen een quarantaine-unit en hoeven dus niet te hompelen aan het altaar met 1,5 meter afstand houden.

Een hartelijke groet van Nina Luijken